دسترسی به اینتـرنت امروزه بیشتـر به سه مورد زیر محـدود شده است:
A) دسترسی باند پهن (Broad Band) که دسترسی خانگی از طریق DSL یا مودم های کابلی صورت می گیرد و در ادارات نیز از خطوط E1 یا E3 استفاده می شود.
B) دسترسیWi-Fi که امکان دستیابی اینترنت را در منزل٬ رستوران ها٬ کتابخانه ها و یا محدوده ای کوچک امکان پذیر می سازد.
C) دسترسیDial-Up که در صورت عدم دسترسی به اینترنت پرسرعت٬ راه نهایی استفاده از آن می باشد.
مشکل اصلی دسترسی به اینترنت پرسرعت٬ قیمت بالای آن و فراهم نبودن آن در تمام مناطق میباشدو مشکل اصلی دسترسی از طریق Wi-Fi نیز محدوده ی کم تحت پوشش آن است.
پس باید به دنبال تکنولوژی جدیدی باشیم که بتواند این مشکلات را حل کرده و دارای ویژگی های زیر باشد:
- سرعت بالای سرویس باند پهن
- سیستم بی سیم به جای سیستم کابلی که باید نسبت بهDSL یا مودم کابلی بسیار ارزانتر باشد و گسترش آن به مناطق حومه و روستایی آسانتر باشد.که در حال حاضر تکنولوژی جدید WiMAX با استاندارد بین المللی IEEE 802.16a ٬پا به عرصه ی فناوری اطلاعات و شبکه های بی سیم نهاده است که می تواند در دو حالت Point To Point (PTP) و Point To Multipoint (PTM) مورد استفاده قرار گیرد.
تعـريف WiMAX
WiMAX اصطلاحی ابداعی است که مخفف کلاماتی است که به معنای قابليت تبادل و استفاده اطلاعات در سطح جهاني برای دستیابی های میکرو ویوها می باشد ( WiMAX ). چیزی که WiMAX در هســـته خود دارد شامل استانداردهای مبتکرانه ای می شود و هدف آن تضمین کارکرد و هماهنگی امواج رادیویی پهن باند بی سیم برای استفاده ی مشتریان از فروشنده ای به فروشنده ی دیگر می باشد.
فواید اولیه و اصلی استانداردهای WiMAX قادر ساختن پذیرش ویژگی های رادیویی پیشرفته در شکلی همسان می باشد و البته کاهش هزینه های همه ی امواج رادیویی تولید شده توسط شرکت هایی که بخشی از گروه Forum در WiMAX می باشند. محتوای این استانداردها بدین منظور شکل گرفته اند که قابیت تبادل و استفاده ی اطلاعات را از طریق آزمایش مطمئن سازند.
WiMAX شامل دو قسمت عمـده می باشد:
1) دکل WiMAX که همانند دکل های BTS های موبایل بوده و می تواند حداکثر 8000 کیلومتر مربع را تحت پوشش خود قرار دهد.
2) گیرنده ی WiMAX و آنتن آن که در اندازه های کوچکی طراحی شده اند و به راحتی قابل نصب اند.
WiMAX می تواند دو نوع مختلف از سرویس را ارائه دهد:
A) سرویس بدون دید مستقیم (NLOS) :
در این روش از فرکانس های پائین در محدوده ی 2 تا 11 گیگا هرتز استفاده می شود که ارسال امواج کوتاه در این روش٬ این امر را امکان پذیر می سازد که امواج به راحتی از موانع عبور کرده و موانع شهری در ارسال امواج تاثیر کمتری خواهد گذاشت.
B) سرویس با دید مستقیم (LOS) :
در این روش یک آنتن در دید مستقیم دکل WiMAX قرار دارد.این روش نسبت به روش قبلی٬ قوی تر و پایدارتر است و داده ها را با خطای کمتری ارسال می کند که فرکانس های مورد استفاده ی آن٬ محدوده ی 10 تا 66 گیگا هرتزی می باشد.
سرویس بدون دید مستقیم شعاع 6 تا 9 کیلومتری را پوشش می دهد ( حدود 65 کیلومتر مربع٬ تقریبا همان محدوده ی تحت پوشش موبایل ) و سرویس بادید مستقیم شعاع 50 کیلومتری را پوشش می دهد ( حدود 9300 کیلومتر مربع ) که این محدوده ای بسیار وسیع است.
و البته دستیابی به چنین پوششی بسته به ارتفاع دکل٬ دستیابی به آنتن و قدرت انتقال آن تا چنین شعاعی امکان پذیر می باشد.
.70 Mbps و ماکزیمم 268 Mbps را شامل می شود. پهنای باند میانگینWiMAXکه پهنای باند کافی ایست برای پشتیبانی همزمان بیش از 60 مرکز تجاری با ارتباط و بیش از ۱۰۰۰ منزل مسکونی با ارتباط DSL. E1
تکنولوژی WiMAX این امکان را به کاربران می دهد که از اینترنت خود به صورت ســـــياراستفاده کنند که در این صورت بر طبق استاندارد IEEE 802.16eعمل کرده و در بازه ی فرکانسی 2 تا 6 گیگا هرتزی کار می کند. این نوع سرویس سرعت انتقال داده ای معادل 15 مگا بیت در ثانیه را در محدوده 3 تا 5 کیلومتری پشتیبانی می کند.
امکان استفاده ی سیار قابلیتی است که در هیچ یک از تکنولوژی های مشابه آن نیامده است و این در حالی است که در این تکنولوژی با داشتن تجهیزات بسیار کوچکی که در لپ تاپ ها جاسازی می شود و بدون نیاز به هیچ آنتنی کاربر می تواند در هر نقطه ای که در محدوده ی تحت پوشش باشد به آسانی در حال حرکت به شبکه ی بی سیم متصل شده و با سرعت بالای اختصاص داده شده از اینترنت استفاده نماید.
كاربردهاي علمي WiMAX
مهمترین خصوصیت و برتری WiMAX که باید عنوان گردد همان قابلیت سیار بودن آن است که موجب می شود که این تکنولوژی را وارد لپ تاپ ها٬ کامپیوترهای دستی و در نهایت گوشی های تلفن های همراه می کند و این امکان را به آن ها می دهد که دیگر کاربران برای استفاده از اینترنت پر سرعت نیاز به استقرار در یک مکان خاص و یا محدوده ی بسیار محدود نباشند و بتوانند در هر حال و حتی در حال حرکت با سرعت های بالا نیز از این امکان بهره مند گردند.
یکی از ویژگی های جالب و قابل توجه در این مورد load کردن اطلاعات بر روی گوشی های تلفن همراه می باشد که می تواند برای جنبه های تبلیغاتی بسیار موثر واقع گردد و آن هم بدین صورت است که مثلا فردی که در حال گذر از یک پل هوایی است به یک باره حجمی از اطلاعات بر روی گوشی وی فرستاده می شود که می تواند در قالب تصویر٬ صوت و یا انیمیشن باشد که برای جنبه های تبلیغاتی بکار گرفته شود و یا تعداد قابل توجهی افراد که روزانه از مترو استفاده می کنند که در هر ایستگاه نوع خاصی از تبلیغات می تواند برای این افراد فرستاده شود که این جنبه ها موج جدیدی از این فن آوری فوق العاده را در دنیای امروزی نمایان می سازند.
یکی از دلایل همه گیر نشدن کارت های بانکی و حذف پول از سیستم پرداخت های خرد در برخی کشورها از جمله ایران٬ عدم وجود زیر ساخت های لازم جهت گسترش شبکه های انتقال داده برای برقراری ارتباط بین هزاران دستگاه POS و ATM موجود در کشور می باشد. لذا این تکنولوژی به عنوان فن آوری پیشرفته در عرصه ی فن آوری اطلاعات می تواند موثرترین و کاراترین راه حل موجود باشد تا این خلل موجود را حل کند و سیستم خرید از فروشگاه ها٬ سازمان ها و شرکت های تجاری را آسان سازد.
توسعه ی ظرفیت تجارت الکترونیکی نیز از دیگر جنبه هایی است که حائز اهمیت می باشد. راه اندازی تدارک الکترونیکی در کشورهایی نظیر ایران٬ به توسعه ی ICT و افزایش قابلیت های دولت و پردازش تراکنش ها به شکل موثرتری منجر خواهد شد که فواید آن در بخش های دیگر نظیر پرداخت ها و مالیات ها٬ تخصیص منابع مالی و تامین اجتماعی آشکار می شود. که البته تحقیقات بیشتری برای یافتن بهترین شیوه ی پیاده سازی این گونه سیستم ها در کشورهای در حال توسعه مورد نیاز است.
قابلیت امنیت بالای داده هایی که در این شبکه وجود دارد موجب می شود تا داده ها به صورت رمز گذاری شده منتقل شوند و دسترسی به داده ها فقط با داشتن مجوز مربوطه ( به صورت username و password ) امکان پذیر باشد و کاربران و علی الخصوص کاربران سیار بتوانند در هر نقطه ای با داشتن چنین اجازه ای به این شبکه متصل شده و از امکانات ویژه ی آن برخوردار گردند.
علاوه بر این همانطوری که ذکر شد در برنامه های این تکنولوژی٬ استفاده از سرویس هایی همچون VoIP نیز گنجانده شده است که ممکن است این تکنولوژی را به عنوان یکی از رقبای سیستم موبایل کلاسیک تبدیل کند.
ایجاد یک شهر یا شهرک الکترونیکی نیز از جمله اهداف این تکنولوژی برای رسیدن به آن می باشد که بدین وسیله بتوان موجبات آماده سازی چنین بستری را فراهم سازیم.
و البته تسهیلات و امکانات بسیار زیاد دیگری نیز هستند که در اینجا مجال گفتن آن ها نیست.
مـزايا وبرتري هـاي WiMAX
نیاز به بستر سازی بنیادی شبکه ها در کشور امری ضروری به نظر می رسد که با ایجاد و برقراری این تکنولوژی جدید (وايمکس) امید است که بتوان ضعف ها و نقصان هایی که در شبکه های کشوری وجود دارد رفع گردد و امکانات و قابلیت ها ی جدیدی به آن افزوده شود.
شبکه های بنا شده با تکنولوژی WiMAX٬ جزء شبکه های wireless شهری محسوب می شوند که به راحتی می توانند با وجود منطقه ی بسیار وسیعی که دکل های WiMAX تحت پوشش خود قرار می دهند٬ کل شهر و یا شهرک های صنعتی و مناطق استراتژیک را پوشش دهند و قابلیت استفاده ی اینترنت بسیار پر سرعت را از طریق این تکنولوژی برای سازمان ها٬ ارگان ها و شرکت های تجاری و همچنین منازل مسکونی امکان پذیر سازند.
به کمک WiMAX٬ سرعت داده هايی مانند Wi-Fi٬ support می شوند و موضوع تداخل امواج نیز کاهش می یابد. یکی از ویژگی های این تکنولوژی عدم نیاز به دید مستقیم بین subscriber و BTSها می باشد.
از جمله خصوصیات WiMAX آن است که علاوه بر data٬ صدا و تصویر را نیز به خوبی support می کند. و سرویسی که ارائه می شود به صورت کاملا نامحدود می باشد و هیچ گونه محدودیت حجمی و یا زمانی ندارد و این بدان معناست که کاربر می تواند بدون هیچ محدودیت زمانی٬ در تمام شبانه روز به هر مقدار و حجمی که پهنای باندش اجازه می دهد download و یا upload داشته باشد.
یکپارچگی مودم٬ فرستنده و گیرنده ی رادیویی در سایز بسیار کوچک و قابل حمل و امکان نصب بسیار آسان آن نیز جزو برتری هایی محسوب می شود که نسبت به سایر فن آوری های مشابه خود داراست. امکان مدیریت مودم کاربر از راه دور توسط شرکت و کارشناسان فنی و قابلیت به روز رسانی نرم افزارهای مودم نیز در زمره ی این گونه موارد قرار می گیرند.
عدم نیاز به دید مستقیم میان مودم سمت کاربر و آنتن مرکزی و شعاع فوق العاده زیاد تحت پوشش آن در حین سرعت بالای انتقال داده نیز از جمله ویژگی های دیگر آن محسوب می شود. که توپولوژی های پیشرفته ( شبکه های mesh ) و تکنیک های آنتنی (beam-forming٬ STC٬ تنوع آنتن ) می توانند برای پوشش برد بیشتری به کار روند که این تکنیک های پیشرفته همچنین می توانند برای افزایش کارایی طیفی٬ ظرفیت٬ استفاده مجدد٬ توان خروجی ماکزیمم و میانگین برای هر کانال RF (فرکانس راديويي) مفید واقع گردند.
خصوصیت interoperability در این تکنولوژی٬ بدین معناست که کاربر می تواند هر محصول مورد علاقه ی خود را خریداری کند ( با ویژگی های مورد نظرش ) و مطمئن باشد که این محصول با سایر محصولات مورد تایید مشابهش هماهنگی و سازگاری خواهد داشت که این امر رقابت بین شرکت ها٬ بهتر شدن کیفیت محصولات و کاهش قیمت ها را در پی خواهد داشت.
مقايسه فني در ادامه مطلب